Περί πνευματικών δικαιωμάτων και αδειών διάθεσης

[Simos Xenitellis]

Υπάρχει μια συζήτηση στο φόρουμ για τη διάθεση υλικού όπως οδηγούς
χρήσης για το Ubuntu
(δείτε http://forum.ubuntu-gr.org/viewforum.php?f=9)
Το πρόβλημα είναι ότι μέχρι τώρα, οι οδηγοί δεν αναφέρουν μια
συγκεκριμένη άδεια (license) όπως Creative Commons.
Επειδή βλέπω ότι υπάρχουν κάποια ζητήματα που δεν γνωρίζουμε σωστά,
κάνω μια περίληψη εδώ.
Η συζήτηση γίνεται στο http://forum.ubuntu-gr.org/viewtopic.php?f=9&t=6923

1. Όταν κάποιος παράγει ένα σημαντικό έργο όπως ένα οδηγό (guide)
σχετικά με το Ubuntu Linux στο
http://forum.ubuntu-gr.org/viewtopic.php?f=9&t=6923
τότε συμβαίνουν τα παρακάτω γεγονότα:

α. Ο οδηγός (guide) είναι ένα σημαντικό έργο (σε αντίθεση με μια
απάντηση που δίνει κάποιος στο φόρουμ)
και έχουμε ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων (copyright).
β. Κατά τη συνθήκη της Βέρνης, όπου και η Ελλάδα έχει συνυπογράψει,

«In all countries where the Berne Convention standards apply,
copyright is automatic, and need not be obtained through official
registration with any government office.»
Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/Copyright

Αυτό σημαίνει ότι, όταν παράγουμε ένα οποιοδήποτε έργο, τότε αποκτούμε
ΑΥΤΟΜΑΤΑ τα πλήρη πνευματικά δικαιώματα (All rights reserved) για το
έργο αυτό.
Θα ήθελα να το επαναλάβω,
    Όταν παράγουμε ένα έργο, τότε έχουμε τα πλήρη δικαιώματα. Οι
υπόλοιποι δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν το έργο μας χωρίς τη
συγκατάθεσή μας.

Αυτό υποτίθεται ότι είναι γνωστό σε όλους.
γ. Αν δεν καθορίσουμε κάποια άδεια (license) για τα έργα μας όπως GPL,
Creative Commons, Free Documentation License, τότε αυτόματα τα έργα
μας έχουν την πιο περιοριστική άδεια διάθεσης (κάνεις άλλος δεν έχει
τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει το έργο μας).
δ. Στους όρους χρήστης του φόρουμ μπορούμε να καθορίσουμε και να πούμε
ότι από προεπιλογή, έχουμε μια συγκεκριμένη άδεια για το υλικό που
παράγεται. Για παράδειγμα, το υλικό που παράγει ο καθένας εξακολουθεί
φυσικά να διατηρούνται τα πνευματικά δικαιώματα στο δημιουργό τους,
ωστόσο το κάθε μέλος επιτρέπει τη χρήση του υλικού με π.χ. Creative
Commons By-Sa.
ε. Το πιο συχνό σφάλμα που κάνει κάποιος με το υλικό που βρίσκει στο
διαδίκτυο είναι να νομίζω ότι, επειδή δεν αναφέρει κάτι για άδεια
χρήσης, ότι δήθεν διατείθεται ελεύθερο για δημόσια χρήση (public
domain). Αν θέλεις να διαθέσεις κάτι ως public domain, πρέπει να το
πεις ρητά (Συνθήκη της Βέρνης για Πνευματικά Δικαιώματα).

Για αποφυγή κάθε παρερμηνείας, είναι σημαντικό να αναφέρουμε, για το
υλικό που παράγουμε, πως μπορεί να διατεθεί. Κατά προτίμηση, για
κείμενα κτλ το τυπικό είναι μια άδεια Creative Commons (with
Attribution, Sharealike, κτλ).

Σίμος